คู่มือการชมละครคาบุกิ : วิธีการจองบัตร ช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการเข้าชม พร้อมเคล็ดลับการชมให้ได้อรรถรสอย่างเต็มที่!
ละครคาบุกิ เป็นศิลปะการแสดงดั้งเดิมที่โด่งดังที่สุดในญี่ปุ่น แต่นักท่องเที่ยวกลับมีข้อมูลเกี่ยวกับศิลปะนี้น้อยนัก! คู่มือผู้ชมคาบุกิมือใหม่ฉบับนี้ จะพาคุณไปรู้จักกับละครคาบุกิ แนะนำการซื้อบัตรและช่วงเวลาที่เหมาะสำหรับการรับชม รวมถึงเคล็ดลับการชมให้ได้อรรถรสอย่างเต็มที่และง่ายดาย งบน้อยเวลาน้อยแค่ไหนก็ไม่มีพลาด
บทความนี้อาจมีลิงก์พาร์ทเนอร์ หากคุณทำการซื้อผ่านลิงก์พาร์ทเนอร์ เราอาจได้รับค่าคอมมิชชั่นโดยไม่มีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมสำหรับคุณ
คาบุกิ คืออะไร ?
คาบุกิ เป็นศิลปะการแสดงแบบดั้งเดิมประเภทหนึ่งของญี่ปุ่น มีเอกลักษณ์ตรงที่ใช้นักแสดงเพศชายเท่านั้น ละครคาบุกิค่อนข้างจะเป็นกระแสและได้รับความนิยมมากกว่านาฏกรรมประเภทอื่นอย่าง ละครโน (ละครรำญี่ปุ่น) เพราะมีการใช้ท่วงท่าอิริยาบถที่สง่างาม การรำ รวมถึงองค์ประกอบที่สอดแทรกเรื่องราวทางประวัติศาสตร์และประสบการณ์ชีวิตในการดำเนินเรื่อง ทำให้ผู้ชมสามารถเข้าถึงได้อย่างง่ายดาย นับเป็นศิลปะการแสดงญี่ปุ่นแบบดั้งเดิมที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในประเทศ และยังได้รับการยกย่องจากองค์กรยูเนสโก (UNESCO) ให้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ในปี 2005 อีกด้วย
ละครคาบุกิ มีต้นกำเนิดอยู่ที่จังหวัดเกียวโต เมื่อประมาณ 400 ปีก่อน มีประวัติศาสตร์ยาวนานและมีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมและศิลปะแขนงอื่นของญี่ปุ่นในหลายๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นการแต่งหน้าและเครื่องแต่งกายที่หรูหราในภาพยนตร์ญี่ปุ่นเรื่อง Ran และการดัดแปลงบทประพันธ์เรื่อง King Lear ของเชกสเปียร์ ก็เหมือนจะได้รับอิทธิพลมาจากการแสดงคาบุกิและศิลปะการแสดงแบบดั้งเดิมต่างๆ ของประเทศญี่ปุ่นด้วย
คาบุกิ ดูช่วงไหนดีที่สุด?
ชาวญี่ปุ่นมีประเพณีชมละครคาบุกิในช่วงปลายปีและช่วงต้นฤดูใบไม้ผลิ ดังนั้น หากคุณมีโอกาสไปประเทศญี่ปุ่นในสองช่วงเวลานี้แล้วล่ะก็ เราแนะนำให้หาวันว่างสักวันไปสัมผัสประสบการณ์การชมละครสุดคลาสสิคนี้ด้วยตนเองดูสักครั้ง
สำหรับการแสดงช่วงปลายปี สามารถเข้าชมได้ที่ "มินามิซะ (Minamiza)" โรงละครดั้งเดิมในจังหวัดเกียวโต ที่นี่จะมีการแสดงชุดใหญ่ในช่วงปลายปี ซึ่งคุณได้เห็นฉากพิเศษของเหล่านักแสดงบนเวทีที่หาชมได้ยาก แต่หากคุณไม่สามารถไปชมการแสดงในช่วงปลายปี ก็ลองไปที่โรงละคร "คาบุกิซะ (Kabukiza)" ในย่านกินซ่า จังหวัดโตเกียวแทนได้ ที่นี่มีจัดการแสดงคาบุกิแทบทุกเดือนเลยล่ะ
โรงละครคาบุกิซะในโตเกียวนี้ มีจุดสังเกตเป็นป้ายสัญลักษณ์สีแดงสดใสพร้อมกับรอบการแสดงที่มาในสไตล์ภาพศิลปะ "อุคิโยะเอะ (Ukiyo-e ภาพวาดสไตล์ญี่ปุ่น)" ที่สะดุดตา เพิ่มความเป็นเอกลักษณ์แบบญี่ปุ่นดั้งเดิมที่ตัดกับความทันสมัยของท้องถนนในย่านกินซ่า เรียกความสนใจจากบรรดานักท่องเที่ยวไปพร้อมกับสร้างบรรยากาศให้ดูมีชีวิตชีวาราวกับอยู่ในช่วงเทศกาลปีใหม่เลยทีเดียว
เคล็ดลับก่อนเข้าชมการแสดง
โดยปกติแล้ว การแสดงคาบุกิจะแบ่งออกเป็น 2 รอบ คือรอบเช้าและรอบค่ำ ในแต่ละรอบจะมีการแสดงทั้งหมด 3 - 4 องก์ ใช้เวลารวมประมาณ 4 ชั่วโมง เนื้อเรื่องของการแสดงส่วนใหญ่จะเป็นการผสมผสานละครเชิงประวัติศาสตร์ ละครชีวิตสะท้อนสังคม และการรำเข้าด้วยกัน โดยมีช่วงพักคั่นระหว่างรอบการแสดง
ผู้ชมสามารถรับประทานอาหารในช่วงพักชมการแสดงได้ ผู้ชมขาประจำส่วนใหญ่มักจะนำอาหารกลางวันมาเองอยู่แล้ว แต่หากใครไม่ได้เตรียมมา ในโรงละครคาบุกิซะก็มีข้าวกล่องที่จัดทำอย่างสวยงาม เรียกว่า "คาบุกิเบนโตะ (Kabuki Bento)" มาวางจำหน่ายอยู่ที่เคาน์เตอร์ชั้น 1 เช่นกัน และผู้ชมก็สามารถนำข้าวกล่องเหล่านี้ไปทานตรงที่นั่งชมการแสดงของตัวเองได้ด้วย
และนอกโรงละครก็มีร้านขาย "ไทยากิ" (ขนมแป้งนุ่มรูปปลา มีไส้ถั่วแดงด้านใน) และไอศกรีมจำหน่ายด้วย และผู้ชมหลายคนชอบซื้อขนมเหล่านี้ไปทานคู่กับชาหรือกาแฟร้อนๆ (มีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จำหน่ายเช่นกัน)
เวทีที่ใช้แสดงคาบุกิ
เวทีการแสดงคาบุกิมีโครงสร้างที่ต่างจากเวทีละครตะวันตก คือ เวทีคาบุกิจะมีทางเดินตรงยาวที่เชื่อมเข้ากับด้านซ้ายของเวทีหลัก เรียกว่า "ฮานะมิจิ (Hanamichi)" หรือทางเดินดอกไม้ เส้นทางนี้จะถูกใช้เป็นทางเข้า-ออกของเหล่านักแสดง รวมถึงใช้แบ่งผู้ชมออกเป็น 2 ฝั่ง เรียกได้ว่าเป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งขอวคาบุกิเลยทีเดียว
นักแสดงที่เดินเข้าเวทีผ่านทางฮานะมิจิจะใกล้ชิดกับผู้ชมเป็นพิเศษ ทำให้เป็นการเปิดตัวที่น่าตื่นเต้นประทับใจ นอกจากนี้ บนฮานะมิจิยังมีช่องที่ใช้สำหรับการเปิดตัวตัวละครพิเศษ รวมถึงอสุรกายและสัตว์ต่างๆ อีกด้วย และม่านของเวทีคาบุกิ หรือที่เรียกว่า "โจชิกิ มากุ (Joshiki Maku)" สีเขียว ดำ แดง ก็เป็นรูปแบบที่ใช้มาตั้งแต่สมัยเอโดะเลยทีเดียว
ฮานะมิจิอยู่บริเวณด้านซ้ายของเวที
ผ้าม่าน 3 สีของโรงละครคาบุกิซะ
ชมคาบุกิอย่างไรให้สนุกยิ่งขึ้น?
ก่อนเข้าชมการแสดง เราแนะนำให้คุณศึกษาเกี่ยวกับชุดการแสดงและเนื้อเรื่องผ่านทางอินเทอร์เน็ตหรือซื้อหนังสือแนะนำรอบการแสดงที่ขายที่โรงละครไปอ่านล่วงหน้าเสียก่อน การรู้โครงเรื่องล่วงหน้าจะทำให้คุณไม่ต้องพะวงกับการอ่านบทบรรยายหรือฟังเสียงพากย์ภาษาอังกฤษ ทำให้คุณสามารถชมการแสดงตรงหน้าได้อย่างเต็มที่ (มีภาษาอังกฤษเฉพาะโรงละครบางแห่งเท่านั้น เช่น โรงละครคาบุกิซะ และต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม)
ผู้ชมคาบุกิชาวญี่ปุ่นจะแตกต่างจากนักท่องเที่ยวทั่วไป หลายคนเคยดูการแสดงชุดเดิมมาแล้วหลายต่อหลายครั้ง และบางคนก็มาดูอีก เพียงเพราะต้องการชมการแสดงของนักแสดงคนโปรด เหมือนกับเวลาที่เราชื่นชอบและติดตามดารานักร้องนั่นแหละ นอกจากนี้ ยังมีอีกหลายคนที่มาเพื่อดูนักแสดงคนต่างๆ ที่เล่นฉากเดียวกันเพื่อเก็บเป็นประสบการณ์ใหม่ๆ
สำหรับผู้ที่ชมเป็นครั้งแรก คุณก็สามารถดื่มด่ำไปกับการแสดงผ่านการแต่งหน้าแบบพิเศษของนักแสดง และร่วมประทับใจไปกับความสามารถของบรรดานักแสดงชายที่เล่นบทตัวละครหญิง เครื่องแต่งกายอันวิจิตรงดงาม รวมถึงบทเพลงและการร่ายรำบนเวทีได้
เอกลักษณ์อันงดงามของละครคาบุกิ
ผู้ชมคาบุกิมือใหม่ ส่วนมากมักจะเริ่มจากความสนใจในการเล่าเรื่องของ "ฮายาชิ" กลุ่มนักดนตรีที่เล่นชามิเซ็น (เครื่องดนตรีพื้นบ้านของญี่ปุ่น ลักษณะคล้ายซอ 3 สาย) ที่เล่นประกอบอยู่ทางด้านขวาของเวที บางครั้งพวกเขาก็ถูกบังอยู่หลังม่าน ในขณะที่บางคนจะลงจากเวทีไปทำเอฟเฟกต์เสียงคู่กับที่นักแสดงที่ตีกรับไม้อยู่
อีกหนึ่งเอกลักษณ์ของละครคาบุกิ คือ วิธีการแสดงความชื่นชมนักแสดง ในระหว่างการแสดง เหล่าผู้ชมที่คุ้นเคยกับการแสดงหรือนักแสดงจะตะโกนชื่อ "Yago" หรือชื่อสังกัดโรงละครของนักแสดงนั้นๆ ขึ้นมาดังๆ อาจะเป็นตอนที่พวกเขาปรากฏตัวหรือช่วงฉากไคลแมกซ์ ช่วยสร้างบรรยากาศการแสดงคึกคักมีชีวิตชีวาขึ้นไปอีก
คาบุกิ ดูเรื่องไหนดี?
สำหรับผู้ชมมือใหม่ เราขอแนะนำให้เริ่มที่ 3 เรื่องเด่นที่ได้ชื่อว่าเป็นมาสเตอร์พีซของละครคาบุกิ คือ Sugawara Denju Tenarai Kagami, Kanadehon Chushingura และ Yoshitsune Senbon Zakura สาเหตุที่เราแนะนำให้เริ่มที่สามเรื่องนี้ เพราะเป็นเรื่องที่มีชื่อเสียง สามารถหาอ่านเนื้อเรื่องตามอินเทอร์เน็ตได้ง่าย และจะทำให้คุณได้มีเวลาดื่มด่ำไปกับภาพรวมการแสดงได้อย่างเต็มที่มากขึ้น
การซื้อบัตร
การซื้อบัตรชมคาบุกิ สามารถทำได้ง่ายๆ เพียงเข้าไปตรวจสอบรอบการแสดงและรายละเอียดใน "KABUKI" เว็บไซต์หลักของ Shochiku (ภาษาอังกฤษ): https://www.kabukiweb.net/
ราคาบัตรขึ้นอยู่กับประเภทที่นั่ง ซึ่งมีตั้งแต่ 4,000 - 20,000 เยน นอกจากนี้ เว็บไซต์นี้ยังขายบัตรของโรงละครอื่นๆ ทั่วประเทศญี่ปุ่นอีกด้วย
สำหรับผู้ที่มีเวลาไม่พอให้ชมคาบุกิทั้งเรื่อง ก็มีโรงละครบางแห่ง รวมถึงคาบุกิซะ ที่จำหน่ายบัตรสำหรับชมการแสดงแบบแยกองก์ด้วย เป็นตัวเลือกที่ทำให้คุณได้สัมผัสกับโลกของคาบุกิในราคาที่ประหยัดและใช้เวลาเพียงไม่นาน หากคุณมีโอกาสเดินทางไปยังเมืองที่มีโรงละครคาบุกิแล้วล่ะก็ อย่าลืมหาโอกาสไปชมการแสดงดูนะคะ
"
หากมีคำถาม คำแนะนำ หรือข้อเสนอแนะใดๆ เกี่ยวกับบทความของเรา สามารถติดต่อและติดตามเราผ่านทางเฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์ และอินสตาแกรม ได้เลย !
"
เนื้อหาในบทความนี้ อัพเดทล่าสุด ณ วันที่เผยแพร่