Phải làm gì khi xảy ra động đất ở Nhật Bản: Các bước cơ bản

Chính xác thì động đất là gì?

Chuyển động của đá ngầm gây ra áp lực tích tụ dưới lớp vỏ Trái Đất. Khi áp lực trở nên quá nhiều, đá vỡ ra và năng lượng được giải phóng, gây ra động đất. 

Nhật Bản tình cờ nằm tại nơi có 4 mảng kiến tạo: các Lục Địa Á-Âu, Bắc Mỹ, Thái Bình Dương và các Mảng Philippines. Đây là lý do tại sao Nhật Bản phải hứng chịu một số lượng lớn các trận động đất.

Trận động đất lớn nhất trong lịch sử

Trận động đất lớn nhất được ghi nhận là Trận Động Đất Great Chilean năm 1960, khi một cơn chấn động mạnh 9,5 độ richter tấn công miền trung Chile. Trận động đất này đã tàn phá trên diện rộng và một cơn sóng thần ảnh hưởng đến Phía Nam Chile và Hawaii, và sang tận New Zealand, Philipines và Nhật Bản. 

Từ năm 2006 đến 2015, Nhật Bản đã ghi nhận 66 trận động đất gây thương vong. Lớn nhất là trận động đất và sóng thần năm 2011 ở khu vực Tohoku, có cường độ 9,0 độ và đã cướp đi gần 20.000 sinh mạng.

Bức ảnh trên là quảng cáo nâng cao nhận thức phòng chống thiên tai của Yahoo! Nhật Bản. Thanh màu đỏ làm nổi bật chiều cao của sóng thần (16,7m) đổ bộ vào vùng Tohoku sau trận động đất.

Các giai đoạn của một trận động đất

Tiền chấn

Tiền chấn xảy ra trước khi có rung chấn chính trong cùng một khu vực. Tuy nhiên, nó chỉ được xác định là tiền chấn cảnh báo sau khi trận động đất chính đã xảy ra.

Chấn động chính

Khi một trận động đất xảy ra, nhiều trận động đất nhỏ hơn xảy ra trong cùng một khu vực. Rung chấn lớn nhất được gọi là chấn động chính.

Dư chấn

Dư chấn là tên gọi của những cơn rung chấn nhỏ hơn theo sau chấn động chính. Có rất nhiều cơn dư chấn sau cơn chấn động chính, nhưng chúng giảm số lượng theo thời gian. Các cơn dư chấn thường nhỏ hơn ít nhất 1 độ so với chấn động chính, nhưng nếu chấn động chính lớn, các cơn dư chấn có thể đủ lớn để gây thêm thiệt hại.

Các bước cần phải làm khi xảy ra động đất

Sau khi xảy ra trận động đất lớn, nhiều người nói rằng họ không biết chuyện gì đang xảy ra vào thời điểm đó. Khi bạn cảm thấy run rẩy mạnh, hãy nghĩ đến những điều đang xảy ra và làm theo các bước cơ bản dưới đây. 

Phải làm gì nếu bạn ở trong nhà

Những mối nguy hiểm tiềm ẩn mà bạn có thể gặp phải trong nhà khi xảy ra trận động đất lớn bao gồm đồ đạc rơi xuống và kính cửa sổ và đèn chiếu sáng vỡ. Điều quan trọng là phải ghi nhớ những điểm sau đây nếu xảy ra trận động đất lớn:

・Tìm đường đến một điểm trong phòng không có bất kỳ đồ vật nào có khả năng rơi vào bạn.

・Ẩn nấp dưới bàn làm việc, bàn ăn hoặc bất kỳ đồ đạc chắc chắn nào khác để tránh đồ đạc nặng, các thiết bị điện và kệ rơi vào bạn.

・Nhớ đi giày để phòng trường hợp có các mảnh kính vỡ rơi trên sàn, nếu làm như vậy có thể đảm bảo an toàn cho bạn.

・Chỉ sơ tán khỏi phòng khi hết rung lắc.

Dưới đây là một số tình huống phổ biến mà bạn có thể thấy phù hợp với trường hợp của mình. Xem cần thực hiện những hành động nào trong từng trường hợp.

Nếu bạn đang ở trong một nhà hàng

Ngay khi bạn cảm thấy có cơn chấn động lớn, hãy trốn dưới gầm bàn. Một số nhà hàng ở Nhật Bản yêu cầu bạn phải cởi giày ra. Trong trường hợp như vậy, hãy nhớ đi giày hoặc dép dày của nhà hàng khi đi ra ngoài.

Nếu bạn đang ở trong một phòng khách sạn

Nếu một trận động đất mạnh xảy ra trong khi bạn đang ngủ trong phòng khách sạn, bạn nên trốn dưới chăn hay mền cho đến khi hết rung lắc. Chỉ tìm đường ra ngoài khi đã hết rung lắc. Hãy nhớ đi cầu thang bộ, ngay cả khi thang máy đang hoạt động, vì thang máy có thể dừng lại bất cứ lúc nào do cảm biến phát hiện động đất, mất điện hoặc bất kỳ lý do nào khác và bạn có thể bị mắc kẹt bên trong. 

Nếu bạn đang ở trong nhà vệ sinh

Có nguy cơ bị mắc kẹt trong nhà vệ sinh khi một trận động đất lớn xảy ra. Ngay khi bạn cảm thấy có rung lắc mạnh, hãy nhớ để cửa mở. Nếu an toàn để thực hiện thì hãy đi đến hành lang, lối vào hoặc bất cứ nơi nào trong tòa nhà mà chỗ đó an toàn hơn.

Nếu bạn đang tắm

Che đầu của bạn bằng chậu hoặc đồ vật phù hợp khác có sẵn, và mặc quần áo càng sớm càng tốt. Tìm đường đến nơi an toàn hơn và chờ cho trận động đất qua đi.

Nếu bạn bị mắc kẹt trong một tòa nhà

Nếu bạn bị mắc kẹt trong một tòa nhà hoặc một căn phòng, bạn không nên gọi trợ giúp, vì điều này sẽ tiêu tốn năng lượng quý giá. Thay vào đó, sử dụng một vật cứng để đập vào tường hoặc cửa để báo cho người đi qua về sự tồn tại của bạn.

Bạn không thể biết khi nào trận động đất có thể xảy ra, và mặc dù bạn không thể dự đoán khi nào sẽ có động đất, bạn vẫn có thể chắc chắn rằng bản thân đã chuẩn bị kỹ lưỡng trong trường hợp xảy ra động đất. Đây chỉ là các bước cơ bản cần làm trong trường hợp có trận động đất lớn xảy ra, nhưng chúng tôi sẽ cung cấp cho độc giả nhiều thông tin hơn trong các bài viết liên quan đến động đất trong tương lai. 

Để biết thêm thông tin, hãy theo liên kết dưới đây để đọc phiên bản tiếng Anh cuốn Tokyo Phòng Chống Thiên Tai của Chính Quyền Thành Phố Tokyo, một cuốn cẩm nang về những việc cần làm trong trường hợp xảy ra động đất lớn.

Tokyo Phòng Chống Thiên Tai của Chính Quyền Thành Phố Tokyo